Nagrodzone badanie nosi tytuł “Telling people they are intelligent correlates with the feeling of narcissistic uniqueness: The influence of IQ feedback on temporary state narcissism”. W eksperymencie wzięło udział ponad 360 osób. Uczestnicy rozwiązywali test inteligencji, po czym losowo przypisywano im informację zwrotną: część dowiadywała się, że osiągnęła wynik powyżej przeciętnej, część – że poniżej.
Osoby chwalone za wysoki wynik czuły się bardziej wyjątkowe, pewne siebie i przejawiały podwyższony poziom tzw. narcystycznej wielkościowości. Z kolei ci, którzy usłyszeli negatywną ocenę, mieli poczucie niższej wartości i spadku własnej inteligencji.
Wyniki, opisane szczegółowo w pracy opublikowanej w repozytorium University of Western Australia, pokazują, że informacja o inteligencji, nawet nie do końca zgodna z prawdą, może istotnie wpłynąć na chwilowe samopoczucie, ocenę siebie i zachowania społeczne. Badacze podkreślają, że efekt dotyczył nie tylko osób o skłonnościach narcystycznych, lecz także tych, które na co dzień nie wykazują takich cech.
Nagroda Ig Nobla, wręczana od 1991 roku na Uniwersytecie Harvarda, trafia do autorów prac, które bawią, zaskakują, a jednocześnie prowokują do refleksji naukowej. Wyróżnienie dla prof. Zajenkowskiego i prof. Gignaka pokazuje, że psychologia może odsłaniać zaskakujące mechanizmy ludzkiego funkcjonowania – w tym przypadku związane z kruchością samooceny i wpływem, jaki ma na nas nawet jedno zdanie pochwały.
Choć nagroda Ig Nobla bywa traktowana z przymrużeniem oka, jej znaczenie jest poważne – przypomina, że nauka nie tylko odpowiada na wielkie pytania, ale także bada drobne sytuacje dnia codziennego, które mogą mieć nieoczekiwane konsekwencje.
